Szkockim tropem na antypody

Ostatnio odświeżyłem sobie piosenkę "Waltzing Matilda" w wykonaniu Roda Stewarta. Zebrałem informacje na temat tej pieśni  i dowiedziałem się, że powstała ona w Australii w 1895 roku. Autorem słów jest Banjo Paterson, a melodia jest wzorowana na szkockiej pieśni "Thou Bonnie Wood od Craigieli". O jej popularności na antypodach świadczy fakt, że nieznacznie przegrała ona plebiscyt na hymn Australii w 1977 roku. Szukając najciekawszych wersji tej piosenki trafiłem na utwór "The band played Waltzing Matilda" w wykonaniu Erica Bogle'a. Pieśń nawiązuje do bitwy pod Gallipoli (Turcja) w czasie I wojny światowej, w której uczestniczyli australijscy żołnierze. Erick Bogle mieszka w Australii ale z pochodzenia jest Szkotem. Wyemigrował w wieku 26 lat. Już jako dziecko zaczął pisać wiersze, a będąc młodzieńcem występował w zespole folkowym. Pisaniem tekstów i śpiewaniem piosenek zajmuje się również w swej nowej ojczyźnie. Jest nietuzinkowym artystą skoro przetrwał w biznesie pół wieku. Dzisiejsze piosenki pochodzą z jednego koncertu, Przyznam, że bardzo mi się spodobał.

             The band played Waltzing Matilda - Eric Bogle

Matilda' to tobołek, 'walcowanie' to włóczęga, zwroty typowe dla australijskiej odmiany języka angielskiego.

When I was a young man I carried my pack And I lived the free life of a rover From the Murrays green basin to the dusty outback I waltzed my Matilda all over Then in nineteen fifteen my country said Son It's time to stop rambling 'cause there's work to be done So they gave me a tin hat and they gave me a gun And they sent me away to the war And the band played Waltzing Matilda As we sailed away from the quay And amidst all the tears and the shouts and the cheers We sailed off for Gallipoli How well I remember that terrible day When the blood stained the sand and the water And how in that hell that they called Suvla Bay We were butchered like lambs at the slaughter Johnny Turk he was ready, he primed himself well He showered us with bullets and he rained us with shells And in five minutes flat he'd blown us all to hell Nearly blew us right back to Australia And the band played Waltzing Matilda As we stopped to bury our slain And we buried ours and the Turks buried theirs Then it started all over again Now those who were living did their best to survive In that mad world of death, blood and fire And for seven long weeks I kept myself alive But the corpses around me piled higher Then a big Turkish shell knocked me arse over tit And when I awoke in my hospital bed And saw what it had done, Christ, I wished I was dead Never knew there were worse things than dying And no more I'll go waltzing Matilda To the green bush so far and near For to hump tent and pegs, a man needs two legs No more waltzing Matilda for me So they collected the cripples, the wounded, the maimed And they shipped us back home to Australia The legless, the armless, the blind, the insane Those proud wounded heroes of Suvla And as our ship pulled into Circular Quay I looked at the place where my legs used to be And thank Christ there was nobody waiting for me To grieve and to mourn and to pity And the band played Waltzing Matilda As they carried us down the gangway But nobody cheered, they just stood and stared Then turned all their faces away And now every April I sit on my porch And I watch the parade pass before me And I see my old comrades, how proudly they march Reliving the dreams of past glory I see the old men march slowly, all twisted and torn The forgotten heroes of a forgotten war And the young people ask me, "What are they marching for?" And I ask myself the same question And the band plays Waltzing Matilda And the old men still answer to the call But year after year their numbers get fewer Some day no one will march there at all Waltzing Matilda, Waltzing Matilda Who'll come a waltzing Matilda with me?

Za młodu targałem na plecach swe graty i wiodłem wolne życie włóczęgi od zielonej Murray po pustyni piachy krążyłem z tobołkiem na plecach Lecz w 1915 mój kraj do mnie rzekł, czas kończyć wędrówki, na coś przydaj nam się, więc dali mi hełm i dali mi broń i wysłali za morze na wojnę. a orkiestra grała "Waltzing Matilda" gdy odbijaliśmy od przystani pośrodku wiwatów, okrzyków i łez płynęliśmy do Gallipoli Zbyt dobrze pamiętam ten paskudny dzień, gdy krwią splamiły się piasek i morze jak w zatoce Suvla, w tym piekle przebrzydłym poszliśmy jak baranki na rzeź każdy Turek był gotów, wnet okopał się, nocą zasypał kulą, ostrzeliwał co dzień, w ciągu chwili posłałby nas do diabła, prawie wystrzelił nas znów do Australii. a orkiestra grała "Waltzing Matilda" gdy zbieraliśmy naszych poległych, chowaliśmy naszych, Turek chował swoich i zaczęliśmy od nowa w koło Macieju. A ci, którzy żyli robili wszystko, by przeżyć w dziwnym świecie krwi, śmierci i ognia, przez siedem tygodni udało się przeżyć chociaż wokół piętrzyły się trupy. wtedy turecki pocisk odstrzelił mi zad i zbudziłem się w łóżku szpitalnym, gdy przejrzałem na oczy, Boże, wolałbym umrzeć, Co ujrzałem, było gorsze od śmierci. bo już nie dla mnie kochana włóczęga do zielonego buszu, odległego a bliskiego, bo by tobołek nieść trzeba dwie nogi mieć, już nie dla mnie kochana włóczęga. Zebrali kalekich, okaleczonych i rannych i wysłali nas wszystkich do domu, bez rąk i bez nóg, oślepieni, szaleni, każdy dumny weteran znad Suvli, gdy do Circular Quay wpływaliśmy co tchu, na kikuty po nogach zerknąłem, rzekłem, dzięki ci Boże, nikt na mnie nie czeka, by opłakiwać, żałować i współczuć, a orkiestra grała "Waltzing Matilda", gdy znosili nas po trapie, nie było wiwatów, ludzie stali, patrzyli, obrócili swe twarze po chwili. Każdego kwietnia siadam na ganku i przyglądam się kroczącej paradzie, widzę swych towarzyszy i dumny ich marsz, odżywają marzenia z dni chwały, starzy ciągną powoli, poskręcani, obdarci, zapomniany bohater zapomnianej walki, i młodzi pytają, "po co ten cały marsz?" a ja też chciałbym to wiedzieć. a orkiestra wciąż gra "Waltzing Matilda" i starzy wciąż odpowiadają na wezwanie, lecz rok po roku jest ich coraz mniej, przyjdzie dzień, nie będzie komu maszerować. Dalej, włóczęga, dalej, włóczęga, kto pójdzie ze mną się włóczyć?

 A reason for it all

 And now I'm easy

 Kolejna piosenka nawiązująca do I wojny światowej
The green fields of France

 The gift for years

If wishes were fishes

Leaving Nancy